Yaşlanmanın Anatomisi
Özet
Yaşlanmak yaşayan herkesi bekleyen doğal bir süreçtir. Biyolojik olarak döllenmeyle başlar ve yaşam boyu devam eder. Bu süreç içinde tüm vücutta değişimler görülmektedir. Yaşlılarda kemikler gözenekli şekil alır ve kolayca kırılır. Yaşlanma ile kas lifleri sayısı, büyüklüğü azalmaya başlar ve kas kaybındaki artış ile birlikte sarkopeni görülür. Kas kitlesi ve gücünde azalma anlamına gelen sarkopeni, yaşlanmanın değişmez bir fenomeni gibidir. Solunum kasları zayıflamaya başladığından absorbsiyon kapasitesi de azalarak kana daha az oksijen geçer. Kalbin ağırlığında ve kas kalınlığında artış görülür. Midede sfinkter kasları zayıflar, asit salgısı azalır. Sinir sisteminde refleks iletim hızı azalır ve refleksler yavaşlar. Yaşlılarda duyu sisteminde fonksiyon kayıpları sık karşılaşılan sorunlardandır. İnsan vücudunda yaşla birlikte olabilecek değişiklikleri yok etmek henüz mümkün olmamaktadır. Ancak yaşanan ömrü nitelikli ve sağlıklı kılmak mümkündür.
Referanslar
- Laurence Z, Rubenstein MD. Comprehensive Geriatric Assessment In: Abrams WB, Beers MH, Berkow R, editors. Whitehouse Station NJ: The Merck Manual of Geriatrics Pub. By Merck Research Lab. Merck and Co. Inc; 1995:224-235.
- Akın G, Gültekin T, Koca B. Yaşlı yaşlanmasının evrimsel yönü, Yaşlı sorunları araştırma dergisi. 2002;2(1):57-66.
- Walston J, Fried LP. Frailty and the older man. Med Clin North Am. 1999;83:1173 – 1199.
- Mandıracıoğlu A. Dünyada ve Türkiye’de yaşlıların demografik özellikleri. Ege Tıp Dergisi / Ege Journal of Medicine. 2010;49(3) Ek / Suppl: 39-45.
- Akgün S, Bakar C,Budakoğlu İ. Dünya’da ve Türkiye’de yaşlı Nüfus Eğilimi sorunları ve iyleştirme Önerileri. Turk J Geriatr 2004;7(2):105-110.
- Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi sonuçları, 2011 http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=10736 adresinden 23.05.2012 tarihinde erişilmiştir.
- Organ Systems: Musculoskeletal Disorders In: Abrams WB, Beers MH, Berkow R, editors. Whitehouse Station NJ: The Merck Manual of Geriatrics Pub. By Merck Research Lab. Merck and Co. Inc; 1995, p. 897-899.
- Russo CR, Lauretani F, bandinelli S,Bartali B, Di Lorio A, Volpato S, Guralnik J M, Harris T,Ferrucci L.Aging bone in men and women: beyond changes in bone mineral density. Osteoporos Int. 2003;14:531-538.
- Boos N, Weissbach S, Rohrbach H, Weiler C, Spratt KF, Nerlich AG. Classification of age-related changes in lumbar intervertebral discs. Volvo Award in basic science. Spine. 2002;27(23):2631-2644.
- Miller J, Schmatz C, Schultz A. Lumbar disc degeneration: Correlation with age, sex, and spine level in 600 autopsy specimens. Spine.1988;13(2):173-178.
- Gruber HE, Hanley EN. Analysis of aging and degeneration of the human intervertebral disc-Comparison of surgical specimens with normal controls. Spine. 1998;23:751-757.
- Hayal G. Geriatrik hastalarda kas iskelet sistemi hastalıklarına yaklaşım. Turkiye Klinikleri J Int Med Sci .2005;1(27):16-21.
- Çakmak B, Aydın FY, Aktaş İ, Akgün K, Eryavuz M. Geriatrik hastalarda kas-iskelet sistemi hastalıkları. Turk J Geriatr 2004;7(4):221-224.
- Grobler LJ. Back and leg pain in older adults. Presentation, diagnosis, and treatment. Clin Geriatr Med. 1998 Aug;14(3):543-576.
- Nikolić M, Vranid TS, Arbanas J, Cvijanović O, Bajek S. Muscle loss in elderly. Coll Antropol. 2010 Apr;34 Suppl 2:105-108.
- Frontera WR, Hughes VA, Fielding RA, Fiatarone MA, Evans WJ, Roubenoff R. Aging of skeletal muscle: a 12-yr longitudinal study. J Appl Physiol. 2000 Apr;88(4):1321-1326.
- Meltem H, Ülger Z, Arıoğul S. Sarkopeniye yaklaşım. Hacettepe Tıp Dergisi. 2011;42:123-132.
- Roubenoff R, Hughes VA. Sarcopenia: current concepts. J Gerontol A Biol Sci Med Sci. 2000 Dec;55(12):M716-24.
- Nair KS. Aging muscle. Am J Clin Nutr. 2005;81:953-963.
- Bağcı Bosi TA. Anthropometry in elderly. Turk J Geriatr 2003;6:147-151.
- Organ Systems: Pulmonary Disorders In: Abrams WB, Beers MH, Berkow R, editors. Whitehouse Station NJ: The Merck Manual of Geriatrics Pub. By Merck Research Lab. Merck and Co. Inc; 1995:569-574.
- Miller KE, Zylstra RG, Standridge JB. The geriatric patient: a systematic approach to maintaining health. Am Fam Physician. 2000;61:1089-1104.
- Gudipati CV, Labovitz AJ. Effects of ageing on left ventricular structure and function. Am Heart J. 1991;121:3(1):871-875.
- Ferrari AU, Radaelli A,Centola M. Invited review: ageing and the cardiovascular system. J Appl Physiol. 2003 Dec;95(6):2591-2597.
- Nazlıel H. Yaşlıda ağız ve diş sağlığı Turk J Geriatr.1999; 2:14-21.
- Talley NJ, Colin-Jones D, Koch KL, Koch M, Nyren O, Stanghellini V. Functional dyspepsia: a classification with guidelines for diagnosis and management. Gastroenterol Int 1991;4:145–160.
- DuBeau CE, Levy B, Mangione CM, Resnick NM. The impact of urge urinary incontinence on quality of life: importance of patients’ perspective and explanatory style. J Am Geriatr Soc. 1998;46:683-692.
- Altun B. Böbrek ve Yaşlanma. Turk J Geriatr 1998;1(2):68-71.
- Lamberts SW, van den Beld AW, van der Lely AJ. The endocrinology of aging. Science 1997 Oct 17;278(5337):419-424.
- Rosenblant PT. Effect of Aging on the Female Reproductive system. review2007. http://www.merckmanuals.com/home/womens_health_issues/biology_of_the_ female_reproductive_system/effects_of_aging_on_the_female_reproductive_system.html adresinden 31.03.2012 tarihinde erişilmiştir.
- Knopman DS, Boeve BF, Petersen RC. Essentials of the proper diagnoses of mild cognitive impairment, dementia, and major subtypes of dementia. Mayo Clin Proc 2003;78:1290-1308.
- Miller KE, Zylstra RG, Standridge JB. The geriatric patient: a systematic approach to maintaining health. Am Fam Physician 2000;61:1089-1104.
- Hashizume H. Skin aging and dry skin. J Dermatol 2004;31(8):603-609.
- Makrantonaki E, Zouboulis CC. Molecular mechanisms of skin aging: state of the art. Ann N Y Acad Sci 2007 Nov;1119:40-50.
- Baykal Y, KaradumanA, Bükülmez G. Yaşlılarda deri sorunları. Turk J Geriatr 1999;2(4):156-159.
- Hall G, Phillips TJ.Estrogen and skin: the effects of estrogen, menopause, and hormone replacement therapy on the skin. J Am Acad Dermatol 2005;53(4):555- 568.
- Sator PG, Schmidt JB, Rabe T, Zouboulis CC. Skin aging and sex hormones in women – clinical perspectives for intervention by hormone replacement therapy. Exp Dermatol 2004;13:36-40.
- Edelman IS, Leibman J: Anatomy of body water and electrolytes. Am J Med 1959; 27:256-260.
- Seiberling KA, Conley DB. Aging and olfactory and taste function. Otolaryngol Clin North Am 2004;37:1209-1228.
- Gates GA, Mills JH. Presbycusis. Lancet 2005;366:1111-1120.
- Organ Systems: Eye Disorders In: Abrams WB, Beers MH, Berkow R, editors. Whitehouse Station NJ: The Merck Manual of Geriatrics Pub. By Merck Research Lab. Merck and Co. Inc; 1995:1289-1292.
