Uzun Süreli Nifedipin Kullanımına Bağlı Gingival Hiperplazi ve Agresif Seyirli Periodontit
Dokuz yıldır hipertansiyon nedeniyle Nifedipin 60 mg tedavisi almakta olan 51 yaşındaki erkek hasta kardiyoloji polikliniğimize rutin kontrol amacı ile başvurdu. Hastanın sorgusunda, diş ve diş eti rahatsızlığı nedeni ile çok uzun zamandır tedavi gördüğü ve diş eti hiperplazisi nedeniyle hematolojik maligniteler açısından dahi araştırılmış olduğu öğrenildi. Kan basıncı uzun zamandır günde tek doz Nifedipin 60 mg ile kontrol altında olduğundan antihipertansif tedavinin değiştirilmesi hiç gündeme gelmemişti. Hastanın onamı ile çekilen ve Nifedipin etken maddesinin bilinen ancak sıkça gözden kaçan yan etkilerinden biri olan “gingival hiperplazi”’sini gösteren resim 1’de yer almaktadır. Gingival hiperplazi nifedipin kullanımının nadir görülen yan etkilerindendir.1,2 Nifedipin kalsiyumun hücre içine girmesini engelleyerek oksijen gereksinimini azaltır; kontraksiyon inhibe olur, koroner ve sistemik arterler genişler.3 Bu şekilde kan basıncı regülasyonu sağlayan molekül aynı zamanda damar düz kas hücrelerinin ve fibroblastların büyümesini ve proliferasyonunu inhibe eder.4 Bunun yanında ekstrasellüler matriks proteinlerinin (kollagen, fibronektin gibi) sentezini inhibe eder. Periferik vazodilatasyon ve tip 1 kollogen aşırı birikimi mekanizması ile oluştuğu düşünülen komplikasyonun görülme sıklığı %0.01 ile %0.1 arasındadır.2 Poliklinik şartlarında yapılacak olan basit bir fizik muayene ile saptanabilecek bu durum antihipertansif ilaç grubunun değiştirilmesiyle kolayca ortadan kalkmaktadır.
Referanslar
- Ioulios P, Charalampos M, Efrossini T: The spectrum of cutaneus reactions associated with calcium antagonists: A review of the literatüre and the possible ethiopathogenic mechanism. Dermatol Online J 2003; 9-6.
- Jorgensen M G: Prevelance of amlodipine-related gingival hyperplasia. J Periodontol 1997;68:676-78.
- Baylas H, İlgenli T, Buduneli E : Nifedipine bağlı dişeti hiperplazileri. E.Ü. Dişhekimliği Fakültesi Dergisi 1998; 19:154-57.
- Brown R S, Sein P, Corio R, Bottomley W K : Nitrendipine-induced gingival hyperplasia. J Oral Pathol Med 1991; 20: 201-9.