Tanı ve Tedavi Rehberlerini İnceleme ve Değerlendirme Ölçeği
Özet
Amaç: Tanı ve tedavi rehberlerini değerlendirme ölçekleri, kaliteli rehberlerin geliştirilebilmesi ve mevcut rehberlerin değerlendirilebilmesi için gerekli olan araçlardır. Tüm değerlendirme rehberleri içinde, geçerliliği onaylanmış ve kolay uygulanabilen bir rehber olma özelliğindeki AGREE Ölçeği uluslararası bir işbirliğinin ürünüdür. Bu çalışmanın amacı AGREE Ölçeğinin Türkçe’ye çevrilmesini ve bu sayede ulusal rehberlerin geliştirilme ve değerlendirilme süreçlerinde kullanılmasını sağlamaktır.
Yöntem: AGREE Ölçeği’nin Türkçe’ye çevirisi ile ilgili olarak AGREE Araştırma Vakfı’nın çeviriler için hazırladığı prosedür izlendi. Öncelikle orijinal ölçek, anadili Türkçe olan iki kişi tarafından birbirinden bağımsız şekilde Türkçe’ye çevrildi. Bu iki çeviri küçük bir çalısma grubu tarafından aralarındaki farklılıklar ve uyumsuzluklar açısından değerlendirildi ve bu iki çeviriden ortaklaşa tek bir taslak çeviri oluşturuldu. Daha sonra bu ilk taslak çeviri ana dili İngilizce olan iki kişi tarafından Türkçe’den İngilizce’ye tekrar çevirildi. Orijinal AGREE Ölçeği ile tekrar İngilizce’ye çevrilen ölçekler arasındaki uyumsuzluklar gözden geçirildi ve böylece metindeki muhtemel anlam karışıklıklarının belirlenmesi ve giderilmesi sağlandı. Bu şekilde çeviri metninin son hali hazırlandı.
Sonuç: Pek çok ülkede kullanılan ve şimdiye kadar 22 dile çevrilen AGREE Ölçeği’nin Türkçe çevirisinin ülkemizdeki rehber geliştirme çalışmalarına olumlu katkı sağlayacağı inancındayız.
Referanslar
- Shaneyfelt TM, Mayo-Smith MF, Rothwangl. Are guidelines following guidelines? The methodological quality of clinical practice guidelines in the peer-reviewed medical literature. JAMA 1999;281:1900-1905.
- Grilli R, Magrini N, Penna A, Mura G, Liberati. Practice guidelines developed by specialty societies: the need for a critical appraisal. Lancet 2000;355:103-105.
- Fahey T, Peters T.J. Clinical guidelines and the management of hypertension: a between-practice and guideline comparison. British Journal of General Practice. 1997;47(424):729-730.
- Thomson R, McElroy H, Sudlow M. Guidelines on anticoagulant treatment in atrial fibrillation in Great Brittain: variation in content and implications for treatment. British Medical Journal. 1998;316:509-513.
- Mäkelä M. International experiences with guidelines. In: Guidelines in health care. Report of a WHO-Conference January 1997. (ed) Selbmann H.K. Baden-Baden: Nomos Verlagsgesellschaft, 1998:85-91.
- The original AGREE instrument translations. http://www.agreetrust.org/resource-centre/the-original-agree-instrument/the-original-agree-instrumenttranslations/ adresinden 20/12/2010 tarihinde eriþilmiþtir.
- Lohr K, Field M. A provisional instrument for assessing clinical practice guidelines. In “Guidelines for Clinical Practice: From Development to Use. Washington DC: Natioanal Academy Pres, 1992.
- Selker HP. Criteria for adoption in practice of medical practice guidelines. Am J Cardiol 1993;71:339-341.
- Hayward RS, Wilson MC, Tunis SR, Bass EB, Guyatt G. Users’ guides to the medical literature. VIII. How to use clinical practice guidelines. Are the recommendations valid? TheEvidence-Based Medicine Working Group. JAMA 1995;274:570-574.
- Hayward RS, Wilson MC, Tunis SR, Bass EB, Rubin HR, Haynes RB. More informative abstracts of articles describing clinical practice guidelines. Ann Intern Med 1993;118:731-737.
- Mendelson EB. The development and meaning of appropriateness guidelines. Radiol Clin North Am 1995;33:1081-1084.
- Woolf SH. Practice guidelines: what the family physician should know. Am Fam Physician 1995;51:1455-1463.
- Reed GM, McLaughlin CJ, Newman R, American Psychological Association. American Psychological Association policy in context. The development and evaluation of guidelines for professional practice. Am Psychol 2002;57:1041-1047.
- Sanders GD, Nease RF, Jr, Owens DK. Design and pilot evaluation of a system to develop computer-based site-specific practice guidelines from decision models. Med Decis Making 2000;20:145-159.
- Calder L, Hébert P, Carter A, Graham I. Review of published recommendations and guidelines for the transfusion of allogeneic red blood cells and plasma. CMAJ 1997;156: S1-S8.
- Marshall JK. A critical approach to clinical practice guidelines. Can J Gastroenterol 2000;14:505-509.
- Savoie I, Green C, Bassett K et al. Critical Appraisal Criteria for Clinical Practice Guidelines. Vancouver: BC Office of Technology Assessment, 1996.
- Cluzeau FA, Littlejohns P, Grimshaw JM, Feder G, Moran SE. Development and application of a generic methodology to assess the quality of clinical guidelines. Int J Qual Health Care 1999;11:21-28.
- Hutchinson A, McIntosh A, Anderson J, Gilbert C, Field R. Developing primary care review criteria from evidence-based guidelines: coronary heart disease as a model. Br J Gen Pract 2003;53:690-696.
- Scottish Intercollegiate Guidelines Network (SIGN). Clinical Guidelines: Criteria for Appraisal for National Use. Edinburgh: Royal College of Physicians, 1995.
- Liddle J, Williamson M, Irwig L. Method for Evaluating Research Guidelines Evidence (MERGE). Sydney: New South Wales Department of Health, 1996.
- Ward JE, Grieco V. Why we need guidelines for guidelines: a study of the quality of clinical practice guidelines in Australia. Med J Aust 1996;165:574-576.
- Apolone G, Bamfi F. A model for an evaluation of clinical guidelines (in Italian). Ric Pract 1999;15:116-124.
- Grilli R, Magrini N, Penna A, Mura G, Liberati A. Practice guidelines developed by specialty societies: the need for a critical appraisal. Lancet 2000;355:103-106.
- Mottur-Pilson C. Internists’ evaluation of guidelines: the IMCARE Practice Guidelines Network. Int J Qual Health Care 1995;7:31-37.
- Helou A, Ollenschlager G. Goals, possibilities and limits of quality evaluation of guidelines. A background report on the user manual of the ‘Methodological Quality of Guidelines’ check list. Z Arztl Fortbild Qualitatssich 1998;92:361-365.
- Casi CA, Aizpuru BF, Ibanez PF, Grupo de Trabajo sobre Calidad de las Guias de Practica Clinica en Atencion Primaria de la Sociedad Vasca de Medicina de Familia. Quality analysis of clinical practice guidelines on cardiovascular risks in the Basque country and a proposal for their evaluation. Aten Primaria 2000;26:585-589.
- Shiffman RN, Shekelle P, Overhage JM, Slutsky J, Grimshaw J, Deshpande AM. Standardized reporting of clinical practice guidelines: a proposal from the conference on guideline standardization. Ann Intern Med 2003;139:493-498.
- AGREE Collaboration. Development and validation of an international appraisal instrument for assessing the quality of clinical practice guidelines: the AGREE project. Qual Saf Health Care 2003;12:18-23.
- Vlayen J, Aertgeerts B, Hannes K, Sermesu W, Ramaekers D. A systematic review of appraisal tools for clinical practice guidelines: multiple similarities and one common deficit International Journal for Quality in Health Care 2005;17(3):235-242.
- http://www.agreecollaboration.org/pdf/aitraining.pdf Adresinden 10/12/2010 tarihinde erişilmiştir.
