Karotis Stenozunda Güncel Tedavi Yaklaşımları
Uzun yıllardan bu yana, Karotis stenozu olan hastalar değerlendirilirken, hastaların semptomatik ya da asemptomatik olmaları ayrımı temelinde değerlendirme yapılmakta ve klinik kararlar da bu doğ- rultuda şekillendirilmektedir. Ancak her iki terim de, aynı durumun farklı aktivite aşamalarını işaret etmekte ve karotis darlığının sistemik aterosklerozun en önemli göstergesi olduğu ve inmeden çok daha yüksek risk taşıyan kardiyovasküler olaylara eşlik edebileceği çok önemli mesajını bulandırmaktadır. Sonuç olarak en iyi tıbbi tedavi sırasında da, erken tanı ve takibinde olduğu gibi, yaşam tarzı yönetimi, düzenli kardiyovasküler değerlendirme, ve tüm vasküler risk faktörlerinin iyi kontrolü, karotis darlığı olan tüm hastalarda önerilmelidir. Karotis stenozları cerrahi ve girişimsel revaskularizasyon gerektiren inme ataklarının %5 ile %12’sinden sorumludur. Dupleks Sonografi, yüksek özgüllük ve hassasiyetinden dolayı tanıda kullanılacak ilk ve en önemli adımdır. Yapılan bazı randomize çalışmalar, semptomatik ve asemptomatik karotis stenozlarının tedavisinde Karotis Endarterektomi [KEA] uygulamasının medikal tedaviye üstünlüğünü göstermiştir. Karotis Arter Stentlenmesi son yıllarda gelişmiş olan koruma sistemleriyle oldukça güvenli bir hale gelmiştir. Şimdiye kadar yapılan çok sayıda vaka ve randomize çalışmalar değerlendirildiğinde komplikasyon oranları, en azından yüksek cerrahi riskli hastalarda, KEA ile yakın bulunmaktadır. Bu sonuçlar ışığında özellikle yaşlı ve yüksek cerrahi riskli bir- çok hasta için Karotis Arter Stentlenmesi (KAS) iyi bir alternatif olarak görülmektedir. KAS girişiminin aynı zamanda semptomsuz hastalarda ve düşük risk taşıyan hastalarda da önerilmeye başlanmasından önce daha fazla randomize çalışmaların yayınlanması ve sonuçlarının değerlendirilmesi beklenmektedir.
Referanslar
- Chatzikonstantinou A, Wolf ME, Schaefer A, Hennerici MG. Asymptomatic and symptomatic carotid stenosis: an obsolete classification? Stroke ResTreat. 2012;340798. Epub 2012 Jan 23.
- Vlasta Vuković-Cvetković. Microembolus Detection by Transcranial Doppler Sonography: Review of the Literature. Stroke Res Treat. 2012;2012: 382361. Published online 2011 November 30. doi: 10.1155/2012/382361
- Bates ER, Babb JD, Casey DE et al. Consensus document on carotid stending: a report of the American Society of College of Cardiology Foundation Task Force on clinical expert consensus document. J Am Coll Cardiol 2007;49:126-170
- Goldstein LB, Adams R, Alberts JM et al. Primary prevention of ischemic stroke. A Guideline from the American Heart Association/ American Stroke Association Stroke Council. Stroke 2006;37:1-51
- Sacco RL, Adams R, Alberts G et al. Guidelines for prevention of stroke in patients with ischemic stroke or transient ischemic attack: a statement for healthcare professionals from the American Heart Association/ American Stroke Association Council on Stroke: cosponsored by the Council of Cardiovascular Radiology and Intervention: the American Academy of Neurology affirms the value of this guideline. Stroke 2006;37:577-617
- Halkes PH, van Gijn J, Kappelle LJ et al. Aspirin plus dipyridamol versus aspirin alone after cerebral ischemia of arterial origin (ESPRIT): randomised controlled trial. Lancet 2006;367:1665-1673
- Bhatt DL, FOX KA, Hacke W et al. Clopidogrel and aspirin versus aspirin alone for the prevention of atheroembolic events (CHARISMA). N Eng J Med 2006;354:1706-1717
- Diener HC, Bogousslavsky J, Brass LM et al. Aspirin and clopidogrel compared with clopidogrel alone after recent ischaemic stroke or transient ischaemic attack in high – risk patients (MATCH). Lancet 2004;364: 331-337
- Halliday A, Mansfield A, Marro J et al. Prevention of disabling and fatal strokes by successful carotid endarterectomy in patients without recent neurological symptoms: randomised controlled trial (ACST). Lancet 2004;363: 1491-1502
- Kastrup A, Groschel K, Krapf H et al. Early outcome of carotid angioplasty and stenting with and without cerebral protection devices:a systematic review of the literature. Stroke 2003;34:813- 819
- Wholey MH, AL-Mubarak N, Wholey MH. Update review of the global carotid artery stent registry. Catheter Cariovascular Interv 2003;60:259-266
- Theiss W, Hermanek P, Mathias K et al. Pro-CAS: a prospective registry of carotid angioplasty and stenting. Stroke 2004;35:2134-2139
- osiers M, Peeters P, Delosse K et al. Does carotid artery stenting work on the long run: 5-years result in high – volume centers (ELOCAS-Registry). J Cardiovasc Surg (Torino) 2005;46:241-247
- Cavatas Investigators. Endovascular versus surgical treatment in patients with carotid stenosis in the Carptid and Vertebral Artery Transluminal Angioplasty Study (CAVATAS): a randomised trial. Lancet 2001;357: 1379-1387
- Yadav JS, Wholey MH, Kuntz RE et al. Protected carotid-artery stenting versus endarterectomy in high-risk patients. N Eng J Med 2004;351:1493-1501
- Ringleb PA, Allenberg JR, Bruckmann H et al. 30 day results from the SPACE trial of stent-protected angioplasty versus carotid endarterectomy in symptomatic patients:a randomised non-inferiority trial. Lancet 2006;368:1239-1247
- Mas J-L, Chatellier G, Beyssen B et al. Endarterectomy versus stenting in patients with symptomatic severe carotid stenosis (EVA-3S). N eng J Med 2006;355: 1660-1671
- Veronique L.Roger,Alan S. Go, Donald M Lloyd-Jones, et al. Writing Group Members. American Heart Association Statistics Committee and Stroke Statistics Subcommittee Heart disease and stroke statistics: 2011 update: a report from the American Heart Association. 2011;123:e19-e209.