Aile Hekimliği’nde Aile APGAR Ölçeği’nin Kullanımı: Türkçeye Uyarlama Çalışması
Amaç: Bu çalışmanın amacı, aile hekimlerin aile işlevlerini kısa sürede de- ğerlendirebilmeleri için geliştirilmiş olan Aile APGAR Ölçeği’nin (Smilkstein, 1978) Türkçeye uyarlama çalışmasını yapmaktır.
Gereç ve Yöntemler: Ölçeğin Türkçe formu, iki aile hekimine başvuran hasta ve yakınları arasından çalışmaya katılmayı kabul edenlere uygulandı (n=183). Ölçeğin geçerlik ve güvenirliği uygun istatistiksel yöntemlerle analiz edildi.
Bulgular: Yaş ortalaması 32.09±10.03 (18-60) olan 183 katılımcının %55.7’si kadındı. Aile APGAR Ölçeği’nin maddetoplam puan korelasyonlarının 0.502 ile 0.679 arasında değiştiği belirlendi. Testtekrar test korelasyonu 0.759 (p= 0.000) olarak bulundu. Ölçeği oluşturan maddelerin iç tutarlılığını veren Cronbach Alpha Katsayısı 0.793 olarak hesaplandı. Dil geçerliği korelasyonu 0.899 (p=0.000) olarak saptandı. Yapı geçerliği c2 2/df oranı 5’ten küçük, GFI ve AGFI değerleri 0.90’tan yüksek, RMR and RMSEA değerleri 0.05’ten düşük, GFI 1.0, AGFI 0.99, RMR ve RMSEA değerleri 0.0 olarak belirlendi. Ayrıca benzer ölçekler geçerliği r= -0.596 (p=0.000) olarak bulundu.
Sonuç: Ölçeği oluşturan maddelerin istenilen özelliklerde olması, ölçeğin güvenirliğinin ve ge- çerliğinin yüksek olması, benzer ölçekler geçerliğinin olması aile hekimlerinin Aile APGAR Ölçeği’ni, Türkiye’de insanların ailelerinin işlevselliğine ilişkin algılarını belirlemede kullanabileceğini gösterdi.
Referanslar
- Ünalan T. Türkiyede çekirdek aileler. Nüfusbilim Dergisi. 1988; 10:51.
- Campbell T, Larivaara P. Working with families. In “Textbook of Primary Medical Care”. (eds) Jones R, Britten N, Culpepper L, Gass D, Grol R, Mant D, Silagy C., Volume 1, New York, Oxford University Press. 2004;299-303.
- Bray HJ, Campbell TL. The family’s influence on health. In “Textbook of Family Medicine”. (ed) Rakel RE. 7th ed. Philadelphia, WB Saunders. 2007; 25-34.
- McDaniel SH, Campbell TL, Hepworth J, Lorenz A. Birinci basamakta aileleri değerlendirmek için araçlar. “Aile Yönelimli Birincil Bakım” (ed) Yaman H 2. Baskı, İstanbul,Yüce Yayım. 2007; 28-41.
- McWhinney IR, Freeman T. The family in health and disease. In “Textbook of Family Medicine” 3th ed. New York, Oxford University Press. 2009; 217-248.
- Yaman H, Akdeniz M. Aile yönelimli bakım. “Birinci Basamakta Tanı ve Tedavi” içinde. (eds) Bozdemir N, Kara İH. Adana, Nobel Kitabevi. 2010; 25-32.
- Campbell TL. Family stress. In “Textbook of Family Medicine” (ed) Rakel RE 5th ed. Philadelphia, WB Saunders. 1995; 35-38.
- Sawa RJ. Incorporating the family into medical care. Can Fam Physician. 1988; 34:87-93.
- Smilkstein G. The family APGAR: a proposal for family function test and its use by physicians. Journal of Fam Prac. 1978; 6(6):1231-1239.
- Chao J, Zyzanski S, Flocke S. Choosing a family level ındicator of family function. Families, Systems and Health. 1998; 16: 367-373.
- Smilkstein G, Ashworth C, Montano D. Validity and reliability of the family APGAR as a test of family function. J Fam Pract. 1982; 15, 3003-3011.
- Smucker WD, Wildman BG, Lynch TR, Revolinsky MC. Relationship between the family APGAR and behavioral problems in children. Arch Fam Med. 1995 Jun; 4(6):535-9.
- Bellón Saameño JA, Delgado Sánchez A, Luna del Castillo JD, Lardelli Claret P. Validity and reliability of the family apgar family function test. Aten Primaria. 1996;18(6):289-96.
- Rodríguez Fernández E, Gea Serrano A, Gómez Moraga A, García González JM. Apgar questionnaire in the study of family function. Aten Primaria. 1996;17(5):338-41.
- Powazki RD, Walsh D. Family distress in palliative medicine: a pilot study of the family APGAR scale. Am J Hosp Palliat Care. 2002;19: 392-6.
- Gardner W, Nutting PA, Kelleher KJ, Werner JJ, Farley T, Stewart L et al. Does the family APGAR effectively measure family functioning? J Fam Pract. 2000;50:19-25.
- Bellón JA, Delgado-Sánchez A, Dios Luna J, Lardelli-Claret P. Patient psychosocial factors and primary care consultation: a cohort study. Fam Pract. 2007;24(6):562-9.
- Im SH, Lee SC, Moon JH, Park ES, Park YG. Quality of life for primary caregivers of muscular dystrophy patients in South Korea. Chin Med J (Engl). 2010; 20;123(4):452- 457.
- Chen CA, Liao SC, Wang JK, Chang CI, Chiu IS, Chen YS et al. Quality of Life in adults with congenital heart disease: biopsychosocial determinants and sex-related differences. Heart. 2011;97(1):38-43.
- Yang P, Yen CF, Tang TC, Chen CS, Yang RC, Huang MS et al. posttraumatic stress disorder in adolescents after typhoon morakot-associated mudslides. J Anxiety Disord. 2011;25(3):362-368.
- López-Navas A, Ríos A, Riquelme A, Martínez-Alarcón L, Pons JA, Miras M et al. Psychological care: social and family support for patients awaiting a liver transplant. Transplant Proc. 2011;43(3):701-704.
- Rodríguez-Sánchez E, Pérez-Peñaranda A, Losada-Baltar A, Pérez-Arechaederra D, Gómez-Marcos MA, Patino-Alonso MC et al. Relationships between quality of life and family function in caregiver. BMC Fam Pract. 2011;15:12-9.
- Çokluk Ö, Şekercioğlu G, Büyüköztürk Ş. Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara, Pegem Akademi Yayınevi. 2010.
- Jöreskog KG, Sörbom D. LISREL 8: structural equation modeling with the simplis command language. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates Publishers, 1993.
- Marsh HW, Hocevar DA. New more powerful approach to multitrait-multimethod analyses: application of second-order confirmatory factor analysis. J Appl Physiol. 1988;73:107-117.
- Anderson JC, Gerbing DW. The effect of sampling error on convergence, improper solutions, and goodness of fit indices for maximum likelihood comfirmatory factor analysis. Psychometrika. 1984;49:155-173.
- Cole DA. Utility of confirmatory factor analysis in test validation research. J Consult Clin Psych. 1987;55:1019-1031.
- Marsh HW, Balla JR, McDonald RP. Goodness-of-fit indices in confirmatory factor analysis: the effect of sample size. Psychological Bulletin 1988;102: 391-410.
- Hu L, Bentler PM. Cut-off criteria for fit indexes in covariance structure analysis: conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling. 1999;6:1-55.
- Bulut I. Aile değerlendirme ölçeği el kitabı. Ankara, Özgüzeliş Matbaası. 1990;33-34.