Modifiye Morisky Ölçeğinin Türkçe Geçerlilik Güvenilirlik Çalışması
Giriş ve amaç: Kronik hastalıkların uzun süreli tedavisinde yetersiz bağlılık ilaçların hastalara sağlayabileceği faydanın elde edilememesinin en sık nedenidir. 1980’lerin ortalarında Morisky ve arkadaşları tarafından antihipertansif ilaç tedavisine bağlılığı değerlendirmede 4 soruluk bir anket geliştirilmiş olup bu anketle ilgili pek çok geçerlilik çalışmaları yapılmış, iyi psikometrik özellikleri olduğu gösterilmiştir. Bağımsız araştırmacı- lar tarafından diğer kronik hastalıklar içinde uygulanan bu ankette daha sonrasında bazı eksiklikler saptanmış ve 2 yeni soru ilavesiyle Modifiye Morisky Ölçeği geliştirilmiştir. Bu çalışmanın amacı ModifiyeMorisky Öl- çeğini Türkçe’ye uyarlamaktır.
Yöntem: Üç araştırmacı tarafından ayrı ayrı Türkçe’ye çevrilen orijinal ModifiyeMorisky Ölçeği’nin ikinci sorusunun Türk- çe çevirisinin net olarak anlaşılamadığı saptandı ve negatif olan soru pozitife çevrildi. Üzerinde uzlaşılan Türkçe metin bağımsız bir profesyonel çevirmen tarafından İngilizceye tekrar çevrildi ve oluşan İngilizce metin ile orijinal metin arasında fark olmadığına karar verildi. Sonuçta 6 sorudan oluşan Türkçe Modifiye Morisky Ölçeği’nin son hali ortaya çıktı. Kocaeli Üniversitesi Değirmendere Aile Hekimliği Polikliniği’ne başvuran kronik hastalığı olan ve en az 6 aydır ilaç kullanan 35 ardışık hastaya ölçek 1 hafta ara ile öntest/sontest olarak iki kez uygulandı.
Bulgular: Katılımcıların 23’ü kadın, 12’si erkek olup yaş ortalamaları 61,91(±SD 9,75) yaş idi. Öntest ve sontest sorularına verilen yanıtlarda istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı saptandı (p>0,05).
Tartışma ve Sonuç: Çalışmamızda; Türkçe Modifiye Morisky Ölçeğinin kısa, kolay uygulanabilir, motivasyon ve bilgi düzeyini ayrı ayrı değerlendirebilen güvenilir bir test olduğu saptanmış olup birinci basamakta kronik hastalıklarda uzun süreli ilaç tedavisine bağlılığı değerlendirmede kullanılmasının yararlı olacağı sonucuna varılmıştır.
Referanslar
- Sabaté E, WHO AdherencetoLongTermTherapies Project, Global AdherenceInterdisciplinary Network, World HealthOrganization. Dept. of Management of NoncommunicableDiseases. Adherencetolong-termtherapies : evidenceforaction. Geneva: World HealthOrganization; 2003.
- Morisky DE, Green LW, Levine DM. Concurrentandpredictivevalidity of a self-reportedmeasure of medicationadherence. MedCare. 1986 Jan;24(1):67-74.
- Knobel H, Alonso J, Casado JL, Collazos J, Gonzalez J, Ruiz I, et al. Validation of a simplifiedmedicationadherencequestionnaire in a largecohort of HIVinfectedpatients: the GEEMA Study. AIDS. 2002 Mar 8;16(4):605-613.
- Gregoire JP, Moisan J, Guibert R, Ciampi A, Milot A, Gaudet M, et al. Determinants of discontinuation of newcourses of antihypertensivemedications. J ClinEpidemiol. 2002 Jul;55(7):728-735.
- Ren XS, Kazis LE, Lee A, Zhang H, Miller DR. Identifyingpatientandphysiciancharacteristicsthataffectcompliancewithantihypertensivemedications. J ClinPharmTher. 2002 Feb;27(1):47-56.
- Matthees BJ, Anantachoti P, Kreitzer MJ, Savik K, Hertz MI, Gross CR. Use of complementarytherapies, adherence, andquality of life in lungtransplantrecipients. HeartLung. 2001 Jul-Aug;30(4):258-268.
- Pratt RJ, Robinson N, Loveday HP, Pellowe CM, Franks PJ, Hankins M, et al. Adherencetoantiretroviraltherapy: appropriateuse of self-reporting in clinicalpractice. HIV ClinTrials. 2001 Mar-Apr;2(2):146-159.
- Gao X, Nau DP. Congruence of three self-reportmeasures of medicationadherenceamong HIV patients. AnnPharmacother. 2000 Oct;34(10):1117-1122.
- Sen SS, Thomas J, 3rd. Assessment of a patient-basedpharmaceuticalcarescale. Am J HealthSystPharm. 2000 Sep 1;57(17):1592-1598.
- Miller NH. Compliancewithtreatmentregimens in chronicasymptomaticdiseases. Am J Med. 1997 Feb 17;102(2A):43-49.
- Simpson SH, Johnson JA, Farris KB, Tsuyuki RT. Development andvalidation of a surveytoassessbarrierstodruguse in patientswithchronicheartfailure. Pharmacotherapy. 2002 Sep;22(9):1163-1172.
- Case Management AdherenceGuideline. June 2006:162.