Sayın Editör,

The Journal of Turkish Family Physician 2018 yılı Temmuz-Eylül sayısında yer alan Apaydın Kaya ve ark.’na⁽¹⁾ ait ‘Evde sağlık hizmeti almak için başvuran inmeli hastaların sağlık ve bakım ihtiyaçları’ başlıklı makaleyi büyük bir ilgi ile okuduk. Ülkemizde aile hekimliği uygulamasının ve uzmanlık eğitiminin önemli bir parçası haline gelen evde sağlık hizmetleriyle alakalı, böyle kapsamlı çalışmalara ihtiyaç olduğu aşikardır. Çalışmanın tüm basamakları çok güzel planlanmış ve elde edilen sonuçlar itibariyle de tüm hastaların kapsamlı ve bütüncül bir yaklaşım gösterebilecek bir hekim tarafından değerlendirilmesi gerektiği ortaya konmuştur.

Evde sağlık hizmetlerinin en önemli hasta grubunu sayıları gün geçtikçe artan bakıma muhtaç geriyatrik hastalar oluşturmaktadır. Bunların içerisinde de inmeli hastalar; çoklu komplikasyonlara bağlı yönetim güçlüğü ve yüksek oranları nedeniyle ön plandadır. Bu hastalarda tanı ve tedavi kriterleri açısından belirsizliklerin olduğu en önemli kronik hastalık hipertansiyondur. Güncel hipertansiyon kılavuzları geriyatrik hastalar için tedavi planlarının mutlaka bireyselleştirilmesi gerektiğini; fonksiyonellik/kırılganlık, yaşam beklentisi, ilaç uyumuyan etkileri, ek hastalıklar ve kullandığı diğer ilaçlar gibi parametrelere göre tedavi rejim ve hedeflerinin belirlenmesi gerektiğini vurgulamaktadır.^(2,3)

Bunun muhtemel sebebi geriyatrik hastalarda antihipertansif tedavilerin sonuçlarının araştırıldığı büyük çaplı çalışmaların; kırılgan yaşlıları dışlaması nedeniyle yeterince yol gösterici olamamasıdır.⁽⁴⁾ Bu açıdan değerlendirildiğinde evde bakım hastalarında hipertansiyon tanımlaması yapabilmek için mutlaka kırılganlık dereceleri belirlenmelidir.

Öte yandan bazı çalışmalarda fonksiyonel sınırlamaları olan yaşlılarda yoğun antihipertansif tedavinin yaşam kalitesi ve süresini azaltabileceği bildirilmiştir.⁽⁵⁾ Yakın zamanda bizim de evde sağlık hizmeti alan geriyatrik hastalarla yaptığımız bir çalışmanın sonuçları; 80 yaş üzeri ve yatağa bağımlı kişiler için daha fazla olmakla beraber tüm hasta grupları için diyastolik kan basıncı değerlerinin hipoperfüzyon sınırında olduğunu göstermiştir.⁽⁶⁾

Sonuç olarak ilk etapta evde bakım hastalarının belirli risk gruplarına göre kan basıncı değerlerinin tanımlayıcı çalışmalarla ortaya konması ve tanı-tedavi açısından ise belirli değerler yerine, hasta özelinde hareket edilmesinin uygun olacağını düşünmekteyiz.
Saygılarımızla.

1. Apaydın Kaya Ç., Mercan E. Evde sağlık hizmeti almak için başvuran inmeli hastaların sağlık ve bakım ihtiyaçları. Jour Turk Fam Phy 2018; 09 (3): 69-77.
2. 2018 ESC/ESH Guidelines for the management of arterial hypertension. European Heart Journal 2018;39(33):3021-104.
3. Benetos A et al. An Expert opinion from the European Society of Hypertension‐European Union Geriatric Medicine Society Working Group on the management of hypertension in very old, frail subjects. Hypertension 2016;67(5):820‐5.
4. Bahat et al. Blood pressure goals in functionally limited elderly patients. Am J Med 2017 Jul;130(7):e319-e320.
5. Vanderwardt V. Should guidance for the use of antihypertensive medication in older people with frailty be different? Age and Ageing 2015;44(6):912-3.
6. Utlu Y, Utlu G, Başak O. Geriatrik evde bakım hastalarının arteriyel kan basıncı değerleri açısından değerlendirilmesi (Özet). İzmir, 4. Uluslararası Sağlık Bilimleri ve Aile Hekimliği Kongresi Kitabı, 2019: 423-4.