Akılcı Tedavi Sürecinde Hekimlere Yol Gösterecek Pratik Yaklaşımlar
Özet
Akılcı ilaç kullanımı (AİK), hekimlerin günlük pratiklerinde daha fazla karşılaştıkları bir konudur. Bu konunun tedavi odaklı kısmının esas sorumlusu hekimlerdir. Hekimlere hastalarının tedavilerini düzenlerken yardımcı olacak birtakım akılcı yaklaşımlar bulunmaktadır. Tedavi düzenleme süreci sistematik bir şekilde ilerletilebilir ve hastaların tedavileri ile ilgili bilgilendirilmesi tam olarak sağlanırsa, düzenlenen tedavinin başarısı oldukça artar. Bu yazıda sözkonusu bilgilendirmenin akılcı yapılabilmesi için hekimlere tedavi öncesi cevaplamaları gereken AİK ile ilgili sorular yöneltilmiştir. Her endikasyon için sorulabilecek bu soruların tatminkar yanıtlarını verecek hekimlerin hastalarının tedavisinde daha akılcı davranacaklarına inanılmaktadır.
Referanslar
- World Health Organisation(WHO). Guidelines for the Regulatory Assessment of Medicinal Products for Use in Self-Medication, Geneva, Switzerland, 2000.
- Akıcı A, Gelal A, Erenmemişoğlu A, Melli M, Babaoğlu M, Oktay Ş. Akılcı ilaç kullanımı eğitimi uygulama sürecinde Türkiye’deki tıp fakültelerinde farmakoloji anabilim dallarının durumunun incelenmesi. Tıp Eğitimi Dünyası 2011;10(29):11-20.
- Gelal A, Gumustekin M, Arici MA, Gidener S. Rational pharmacotherapy training for fourth-year medical students. Indian J Pharmacol. 2013 Jan-Feb; 45(1): 4-8.
- Akıcı A. Akılcı ilaç kullanımı ilkeleri doğrultusunda yaşlılarda reçete yazma ve Türkiye’de yaşlılarda ilaç kullanımının boyutları. Türk Geriatri Dergisi 2006;9 (EK-1):19-27.
- Basaran NF, Akici A. Aspects of physicians› attitudes towards the rational use of drugs at a training and research hospital: a survey study. Eur J Clin Pharmacol 2013;69(8):1581-7.
- Canbaz S, Peksen Y, Sunter AT, Leblebicioglu H, Sunbul M. Antibiotic prescribing and urinary tract infection. Int J Antimicrob Agents 2002;20(6):407- 11.
- Ceyhan M, Yildirim I, Ecevit C, ve ark. Inappropriate antimicrobial use in Turkish pediatric hospitals: a multicenter point prevalence survey. Int J Infect Dis 2010;14(1):55-61.
- Akıcı A, Uğurlu MÜ, Kalaça S, Akıcı Gönül N, Oktay Ş. Üst solunum yolu enfeksiyonlarının tedavisinde pratisyen hekimlerin ilaç seçiminin değerlendirilmesi. STED 2004;13(7):263-7.
- Akici A, Kalaca S, Ugurlu U, Toklu HZ, Oktay S. Antihypertensive drug utilization at health centres in a district of Istanbul. Pharm World Sci 2007;29(3):116-21.
- Mollahaliloglu S, Alkan A, Donertas B, Ozgulcu S, Akici A. Prescribing practices of physicians at different health care institutions. Eurasian J Med 2013;45:92-8.
- Akici A, Kalaça S, Gören MZ ve ark. Comparison of rational pharmacotherapy decision making competence of general practitioners with intern doctors. Eur J Clin Pharmacol 2004;60(2):75-82.
- Laing R, Hogerzeil HV, Ross-Degnan D. Ten recommendations to improve use of medicines in developing countries. Health Policy Plan 2001;16(1):13-20.
- Aronson JK. A manifesto for clinical pharmacology from principles to practice. Br J Clin Pharmacol 2010;70(1):3-13.
- World Health Organization (WHO). Promoting rationaluse of medicines: core components. WHO Policy Perspectives on Medicines no5. Geneva, WHO/ EDM/2002.3.
- Holloway K, vanDijk L. The World Medicines Situation 2011-Rational use of medicines. World Health Organization (WHO), Geneva. WHO/EMP/ MIE/2011.2.2.
- Dong L, Yan H, Wang D. Drug prescribing indicators in village health clinics across 10 provinces of Western China. Fam Pract 2011;28(1):63-7.
- Pattanaik S, Dhamija P, Malhotra S, Sharma N, Pandhi P. Evaluation of cost of treatment of drug-related events in a tertiary care public sector hospital in NorthernIndia: a prospective study. Br J Clin Pharmacol 2009;67(3):363-9.
- Pavin M, Nurgozhin T, Hafner G, Yusufy F, Laing R. Prescribing practices of rural primary health care physicians in Uzbekistan. Trop Med Int Health 2003;8(2):182-90.
- Lancet. Rational use of medicines. Lancet 2010;375(9731):2052.
- Akıcı A, Uzuner A. Birinci Basamak Sağlık Kurumlarında Çalışan Hekimlere Yönelik Akılcı İlaç Kullanımı. (Ed. Akıcı A). T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı 2013, Ankara, SGK Yayın No:112; ISBN: 978-605-4844-04-3.
- Akıcı A. Akılcı ilaç kullanımı. T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü Yayını. 1. Baskı. Ankara, 2013.
- De Vries TPGM, Henning RH, Hogerzeil HV, Fresle DA. Guide to Good Prescribing. WHO/Action Programme on Essential Drugs, Geneva, 1994.
- Akici A, Gören MZ, Aypak C, Terzioğlu B, Oktay S. Prescription audit adjunct to rational pharmacotherapy education improves prescribing skills of medical students. Eur J Clin Pharmacol 2005;61(9):643-50.
- T.C. Sağlık Bakanlığı, Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı, Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü. Birinci basamakta akılcı reçete yazımı. Ed: Akdağ R, Sağlık Bakanlığı Yayın No: 854, Ankara; 2011.
- Dönertaş B, Alkan A, Mollahaliloğlu S, Seçkin C, Akıcı A. Türkiye’nin 32 ilindeki aile sağlığı merkezlerinde parenteral ilaç kullanımının araştırılması. Anatol J Clin Investig 2013;7(1):31-40
- Akıcı A, Altun R. Elektronik reçete ve akılcı ilaç kullanımına katkısı. Türk Aile Hek Derg 2013;17(2):125-33.
- Kalaca S, Dogukan M, Gok H ve ark. Cold preparations use in Turkey: a large descriptive study of SGK -Medula Database. 13th Annual MeetingInternational Society of Pharmacovigilance (ISOP) 1-4 October 2013 -PisaItaly, Drug Saf 2013;36(9):693-952, PN:ISP 3608-45
- Akici A, Kalaca S, Ugurlu MU, Karaalp A, Çalı S, Oktay S. Impact of a short postgraduate course in rational pharmacotherapy for general practitioners. Br J Clin Pharmacol 2004;57(3):310-21.
- Hassan NA, Abdulla AA, Bakathir HA, Al-Amoodi AA, Aklan AM, de Vries TP. The impact of problem-based pharmacotherapy training on the competence of rational prescribing of Yemen under graduate students. Eur J Clin Pharmacol 2000;55:873-6.
- Ross S, Loke YK. Do educational interventions improve prescribing by medical students and junior doctors? A systematic review. Br J Clin Pharmacol 2009;67(6):662-70.
- Övet G, Balcı YI, Polat Y, Ersoy E, Çövüt İE. Akut tonsillofarenjit tanısı alarak antibiyotik başlanan hastaların ne kadarından a grubu beta hemolitik streptokoklar sorumludur? Tıp Araştırmaları Dergisi 2009:7(3):122-5.
- Reynolds L, McKee M. Factors influencing antibiotic prescribing in China an exploratory analysis. Health Policy 2009;90(1):32-6.
